بعد از اینکه فهمیدیم اره گردبر چیست؟ و از چه بخشهایی تشکیل شده؟ لازم است در مورد نحوه کارکرد آن بیشتر بدانیم و یاد بگیریم که چگونه با کمک اره گردبر برشهای مختلف را اجرا کنیم. همچنین باید در مورد تیغههای اره دیسکی مورد استفاده در این نوع اره و این که هر دیسک برای چه کاری مناسب است مطالبی را بدانید که در ادامه خواهید خواند:
انواع تیغههای دیسکی
تیغهی برشهای عمودی (Crosscut Blade): از این تیغهها برای برشهای نرم و سریع در عرض ذرات چوب استفاده میشود. دندانههای این تیغه از قسمت جلو و عقب تیز شده و برشهای دقیقی را ایجاد میکند.
تیغهی برشهای طولی (Ripsaw Blade): دندانههای آن از تیغه برشهای عمودی درشتتر بوده و به منظور برش در راستای ذرات چوب به کار میروند.
تیغههای دو کاره (Combination Blade): این تیغهها معمولاً به هنگام خرید همراه با ارّه هستند و برای برشهای عرضی و هم برشهای طولی به کار میروند.
تیغهی برش نئوپان (Plywood Blade): این تیغه با دندانههای بسیار ریز برای برشهای نرم در قطعات نئوپان و امدیاف کاربرد دارد.
تیغههای توخالی (Hollow Ground Planer Blade): از این تیغه برای برشهای عرضی و یا زاویهدارِ بسیار نرم و بسیار دقیق استفاده میشود. ضخامت تیغه نسبت به تیغههای دیگر کمتر بوده و به همین دلیل امکان خطا هنگام برش و عریض شدن شکاف برش را کاهش میدهد. استفاده از این تیغه در کابینتسازی رایج است.
از دیگر لوازم جانبی ارّههای گرد بر میتوان به نقالهی تنظیم زاویه برش -به منظور برشهای فارسی هر چه دقیقتر، گیرهی نگهدارندهی شکاف –که از بسته شدن شکاف هنگام برش جلوگیری به عمل آورده و کار برش را راحتتر میکند- و همچنین گونیای راهنمای برش که به طور معمول در برشهای طولی کاربرد بیشتری دارد. البته میتوان برای جلوگیری از بسته شدن شکاف هنگام برش از یک قطعه فیبر نیز استفاده کرد.
برش با ارّه گرد بر
پیش از شروع برش میبایست ارتفاع تیغهی ارّه یا همان عمق برش تنظیم گردد. به هنگام تنظیم عمق برش همواره باید به این نکته توجه نمود که اگر صفحهی پایه ارّه روی قطعه چوب قرار گیرد، تیغهی ارّه باید در حدود ۰.۵ سانتیمتر پایینتر از قطعهی مورد نظر قرار گیرد. در غیر این صورت گرد چوب ایجادشده در اثر برش از بین شکاف خارج نشده و در محل برش میسوزد.
هنگام تعویض تیغه و یا تنظیم ارتفاع تیغهی ارّه دیسکی نیز همواره میبایست دستگاه را از برق بیرون کشید تا از خطرات احتمالی جلوگیری شود. به هنگام برش نیز باید مراقب ضربه زدنِ دستگاه به سمت عقب بود. بنابراین، هنگام برش باید قطعه چوب مورد نظر را به کمک گیره یا پیچ دستی به میز کار مهار کرد. موارد دیگری را نیز به هنگام برش باید مد نظر قرار داد که عبارتند از تمیز کردن تیغهی ارّه، تنظیم عمق برش به همان میزان ۰.۵ سانتیمتر پایینتر از قطعه چوب و نه عمیقتر، و همچنین اطمینان از خشک بودن چوب و عدم وجود هر گونه میخ، منگنه و یا پیچ در چوب.
بهتر است از کنار خط برش و در طرف زائد چوب عملیات برش انجام شود. استفاده از گونیای راهنمای برش نیز دقت برش را به میزان قابل توجهی افزایش خواهد داد. همچنین مشخص کردن پشت و روی قطعه چوب به هنگام برش نیز امری حیاتی است. به این جهت که ارّه گرد بر به سمت بالا برش را انجام میدهد، سطح رویی چوب در قسمت برش ممکن است دچار شکستگی گردد. هنگام کار با امدیاف و یا چوب سخت که داری دو روی مناسب کار هستند، بهتر است قبل از شروع برش با کاتر روی خط برش کشیده شود تا از شکستگی تراشههای سطحی چوب به هنگام برش جلوگیری به عمل آید.
در برشهای عرضی با استفاده از ارّهی گرد بر، میتوان به جای استفاده از گونیای راهنما از دو قطعه چوب زائد نیز استفاده نمود. به این صورت که دو قطعه چوب را به نحوی به هم متصل کرده که از بالا به شکل حرف L درآیند. البته قبل از اتصال میبایست به کمک رنده، لبههای دو قطعه را تسطیح و از عمود بودن آنها اطمینان حاصل نمود. آنگاه این دو قطعه پس از اتصال همانند یک گونیای چوبی عمل خواهند کرد. با بستن این دو قطعه روی کار میتوان عملیات برش را به راحتی انجام داد.
در برشهای طولی باید از لبهگیر ارّه استفاده نمود. ارّه را در موقعیت مناسب تنظیم کرده و لبهگیر را در همان موقعیت محکم مینماییم. پس از برش مقداری از طول قطعه، برای پیشگیری از گیر کردن تیغهی ارّه در شکاف، ارّه را به اندازهی چند سانتیمتر عقبتر آورده و خاموش میکنیم. از گیرهی جداکنندهی دو لبهی شکاف و یا یک قطعه فیبر استفده میکنیم تا دو لبهی شکاف به یکدیگر نچسبد. سپس ارّه را مجدداً از چند سانتیمتر عقبتر از محل برش روشن کرده و برش را ادامه میدهیم.
برای برش عرضی قطعهای با ضخامت بیش از شعاع تیغهی ارّه، میبایست برش را در دو مرحله انجام داد. ابتده قطعه را با پیچدستی مهار کرده و به کمک گونیا خط برش را دور تا دور قطعه امتداد میدهیم. سپس یک روی قطعه چوب را به میزان بیش از نصف ضخامت آن برش داده و سپس آن را برعکس نموده و برش را در طرف دیگر آن تکمیل میکنیم.
علاوه بر اره گردبر که از ابزارهای پرکاربرد برای یک کارگاه نجاریست، یکی دیگر از ابزارها اره عمودبر است که در مقالات جداگانه که در ادامه میآید، میتوانید به طور کامل با آن آشنا شوید: اره عمودبر چیست؟ و انتخاب تیغه مناسب برای عمودبر و آموزش انواع برش با اره عمودبر قسمت اول و قسمت دوم
