در هنر نجاری، برش قطعه کار فرآیندی مهم و اساسی است. دستگاه اره فلکه که در صنعت چوب با نام اره نواری نیز شناخته می‌شود، از پرکاربردترین انواع دستگاه برش چوب است. با استفاده از اره فلکه می‌توان انواع برش‌های طولی، عرضی، اریب و راسته را در چوب ایجاد کرد. علت نامگذاری این دستگاه، وجود تیغه‌ی نواری شکل آن است. تیغه‌ی باریک و انعطاف‌پذیر دستگاه اره فلکه به طور طبیعی در حین برش به سمت عقب و جلو و یا به طرفین متمایل می‌شود و به همین دلیل لازم است پیش از شروع کار با آن، تنظیمات مربوط به تیغه و محل قرارگیری آن به دقت و با حوصله انجام گیرد. تنظیم صحیح دستگاه به خصوص در برش چوب به ضخامت بسیار نمایان خواهد بود. در حقیقت بدون اعمال نمودن تنظیمات دقیق و به موقع، رد برش بر روی سطوح چوبی به جا مانده و از طرف دیگر از ظرافت و دقت برش‌های طولی و یا عرضی نیز کاسته خواهد شد. در ادامه به بررسی دقیق‌تر انواع برش با اره فلکه می‌پردازیم.
ایجاد برش راسته با اره فلکه
در ابتدا باید توضیح دهیم که برش راسته به چه معناست؟ برش راسته نوعی برش عمود و ۹۰ درجه بر سطح چوب است که با قرار گرفتن تیغ اره به صورت عمودی ایجاد می‌شود. برش راسته در صنایع مختلف مانند مبلمان، ساخت چهارچوب‌های چوبی، کاهش طول قطعه کار و … کاربرد دارد.
به طور معمول اره فلکه‌هایی با عمق برش ۱۲ سانتی‌متر، ایده‌آل‌ترین دستگاه برای برش‌های راسته هستند. تیغه‌ی اره فلکه در مقایسه با تیغه‌ی اره رومیزی باریک و به نسبت کم‌ضخامت بوده و همچنین قدرت بسیار بیشتر این دستگاه نسبت به اره عمودبر موجب شده تا بتوان برش‌های ظریف‌تر و عمیق‌تری را به کمک این دستگاه ایجاد کرد. در نتیجه ضایعات تولیدشده به هنگام برش نیز به حداقل خواهد رسید. در کنار برش‌های عرضی قطعات چوبی باریک و با استوانه‌ای شکل، می‌توان از اره فلکه برای برش قطعات چوبی به ضخامت نیز استفاده نمود؛ البته به شرطی که عرض قطعه‌ی کار از عمق برش دستگاه بیشتر نباشد.
تیغه‌ی اره فلکه در حین برش ممکن است دچار تغییر جهت شده و به خصوص در هنگام برش‌های مستقیم از مسیر تعیین‌شده برای برش خارج شود. برای به حداقل رساندن این مشکل، لازم است قطعه‌ی کار را با سرعت کمتری به سمت تیغه‌ی دستگاه حرکت دهید. به علاوه، حتماً از تیغه‌ی تیز استفاده نموده و پیش از انجام برش‌کاری، میزان کششِ تیغه و محل قرارگیریِ آن روی فلکه‌ها کنترل شود. اگرچه استفاده از تیغه‌های باریک‌تر نیز بر دقت کار می‌افزاید اما می‌توان گفت در نهایت انحراف جزئی اجتناب‌ناپذیر است. البته به دلیل تداوم این انحراف و قابل پیش‌بینی بودن آن می‌توان با تغییر زاویه‌ی گونیای دستگاه به میزانی اندک، انحراف تیغه را جبران کرد.
برش‌های طولی با استفاده از اره فلکه (اره نواری)
یکی دیگر از پرکاربردترین انواع برش با اره فلکه، برش طولی است. برای برش‌های طولی، ابتدا گونیای دستگاه را به اندازه‌ی عرض برش از تیغه‌ی دستگاه فاصله داده و در صورت نیاز برای جبران انحراف تیغه، زاویه‌ی قرارگیری گونیا را به میزانی جزئی تغییر دهید. لبه‌ی قطعه‌ی کار را به لبه‌ی گونیا مماس کرده و با انگشت شست هر دو دست، آن را به آرامی به سمت تیغه‌ی دستگاه حرکت دهید. به منظور کنترل هر چه بیشتر روی قطعه‌ی کار، با انگشتان دست چپ گونیای دستگاه را در بر گرفته و سه انگشت دست راست را نیز روی میز کار قرار دهید. توجه داشته باشید که هیچ‌کدام از انگشتان هر دو دست در راستای تیغه‌ی دستگاه قرار نگرفته باشند.
برش طولی یک قطعه چوب استوانه‌ای شکل با اره فلکه (اره نواری)
برای برش زدن طولی یک قطعه‌ی استوانه‌ای، باید از یک پایه‌ی V شکل استفاده نمود. ابتدا برای ساختن پایه V شکل یک قطعه چوب با مقطع مربع را روی خط قطر آن به صورت طولی برش دهید. سپس دو قطعه‌ی برش‌خورده (با مقطع مثلث) را روبه‌روی هم قرار داده و به یک صفحه نئوپان یا ام‌دی‌اف به نحوی پیچ می‌کنیم تا دو قطعه در کنار هم، فرم یک V را شکل دهند. به منظور سهولت استفاده از پایه در هنگام برش، لازم است وسط آن را تا نیمه برش دهیم. این کار باعث می‌شود تا قطعه‌ی کار پس از عبور از تیغه‌ی دستگاه نیز همچنان روی پایه قرار گرفته باشد.
برای شروع برش، پایه‌ی ساخته شده را به نحوی روی میز کارگیر با پیچ‌دستی می‌بندیم که تیغه‌ی دستگاه از شیار برش ایجاد شده روی پایه عبور نموده و نیم دیگر پایه برش‌نخورده باقی بماند. سپس قطعه‌ی استوانه‌ای شکل را روی پایه قرار داده و با شست هر دو دست به سمت تیغه‌ی دستگاه حرکت می‌دهیم. در حین برش می‌بایست حتماً مراقب انگشتان شست خود باشید تا با تیغه‌ی دستگاه در یک راستا قرار نگیرد. همچنین برای برش قطعات استوانه‌ی با قطر‌های نه‌چندان زیاد نیز به منظور حفظ ایمنی، قطعه‌ی کار را تا نیمه‌ی آن به سمت تیغه حرکت داده و سپس از پشت تیغه آن را بکشید تا تمام آن از تیغه عبور نماید.
برش های عرضی با استفاده از اره فلکه (اره نواری)
برش‌های عرضی با استفاده از اره فلکه (اره نواری) به سادگی انجام می‌گیرد. البته باید به خاطر داشت که یکی از محدودیت‌های دستگاه اره فلکه در برش‌های عرضی، فاصله‌ی گلویی آن تا تیغه است. برش‌های عرضی را می‌توان هم با کمک گونیای ثابت دستگاه و هم با استفاده از گونیای متحرک آن انجام داد.
برای ایجاد برش با استفاده از گونیای ثابت، ابتدا گونیا را به اندازه‌ی طول مورد نظر از تیغه فاصله داده و در جای خود محکم می‌بندیم. لبه‌ی قطعه‌ی کار را به گونیای دستگاه مماس کرده و به کمک شست هر دو دست قطعه‌ی کار را به سمت تیغه‌ی دستگاه حرکت می‌دهیم. به جهت کنترل هر چه بیشتر روی قطعه‌ی کار، انگشتان دست چپ را در دو طرف گونیا قرار داده و انگشتان دست راست را نیز روی قطعه‌ی کار قرار دهید.
استفاده از گونیای متحرک دستگاه
برای برش عرضی یک قطعه‌ی استوانه‌ای شکل، به یک پایه‌ی V شکل نیاز خواهید داشت. پایه‌ی V شکل را همانند آنچه در قسمت «برش‌های طولی قطعات استوانه‌ای شکل» توضیح داده شد بسازید؛ با این تفاوت که در اینجا نیازی به برش دادن پایه و عبور آن از تیغه‌ی دستگاه نخواهد بود. برای جلوگیری از انحراف به هنگام برش، یک قطعه چوب باریک را در شیار مربوط به گونیای متحرک دستگاه قرار داده و سپس پایه‌ی ساخته شده را در نزدیک‌ترین حالت ممکن به تیغه قرار دهید.
در همین حالت، روی پایه و قطعه چوب را علامت‌گذاری کرده و قطعه چوب را طبق نشانه‌ای که روی آن گذاشته شده به میخ به پایه متصل کنید.
به این صورت پایه‌ی V شکل در راستای شیار مربوط به گونیای متحرک دستگاه حرکت کرده و از انحراف به هنگام برش جلوگیری به عمل می‌آید. همچنین برای پیشگیری از لغزش قطعه‌ی کار در هنگام برش، دو ورق سمباده را در سطح داخلی پایه (محل قرارگیری قطعه‌ی کار) بچسبانید تا اصطکاک ایجاد شده مانع از تکان خوردن قطعه‌ی کار شود. قطعه‌ی کار را روی پایه به صورتی قرار دهید که به میزان مورد نظر برای برش از تیغه فاصله داشته باشد. دست راست را روی قطعه‌ی کار قرار داده و آن را به سمت تیغه‌ی دستگاه حرکت دهید تا برش انجام گیرد.
برش‌های فارسی و اریب با استفاده از اره فلکه (اره نواری)
یکی دیگر از انواع برش با اره فلکه، برش‌های فارسی و اریب است. با تغییر زاویه‌ی گونیای متحرک دستگاه اره فلکه و یا تغییر زاویه‌ی قرارگیری میز کارگیر، می‌توان انواع برش‌های اریب و فارسی را با استفاده از اره فلکه اجرا نمود. برای انجام برش‌های فارسی، گونیای متحرک دستگاه را در حالت زاویه‌ی مورد نظر قرار داده و برش را انجام دهید. گونیای متحرک دستگاه را می‌توان از ۰ تا ۹۰ درجه تنظیم نمود. برای اطمینان از عدم خطا در هنگام برش، بهتر است ابتدا برش را روی یک قطعه از ضایعات انجام داده و زاویه‌ی برش به دست آمده را اندازه‌گیری نمایید. در صورت مطابقت داشتن زاویه‌ی برش انجام گرفته با مقدار مورد نظر، برش نهایی را انجام دهید.
برای اجرای یک برش اریب، زاویه‌ی قرارگیری میز کارگیر دستگاه را به اندازه‌ی مورد نظر تغییر دهید. معمولاً میز کارگیر اره‌های نواری تا ۴۵ درجه به سمت راست و تا حدود ۱۰ درجه به سمت چپ کج می‌شود. همچنین برای اجرای یک برش اریب در راستای تراشه‌های چوب نیز می‌توانید گونیای ثابت دستگاه را روی میز کارگیر نصب کرده و از آن استفاده نمایید.
نوین چوب فروشنده دستگاه اره فلکه
شرکت نوین چوب با داشتن سال‌ها تجربه در زمینه فروش و خدمات پس از فروش ماشین‌آلات صنایع چوب، یکی از معتبرترین تامین‌کنندگان دستگاه اره فلکه (اره نواری) در ایران است. نوین چوب با ارائه محصولات با کیفیت و قیمت رقابتی، به همراه خدمات پشتیبانی فنی و تعمیرات تخصصی، توانسته است در طول سالیان، اعتماد مشتریان خود را جلب نماید. تیم فروش حرفهای نوین چوب آماده ارائه مشاوره و راهنمایی در خصوص انتخاب مدل مناسب اره فلکه بر اساس نیازهای شما هستند. دستگاه‌های خراطی، سی ان سی، کف رنده، گندگی و کم کن نجاری از دیگر محصولات شرکت نوین چوب هستند. در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر در خصوص خرید دستگاه اره فلکه و دریافت مشاوره، لطفاً با کارشناسان شرکت نوین چوب تماس حاصل فرمایید.
جمع بندی
دستگاه اره فلکه یا اره نواری یکی از پرکاربردترین ماشین‌آلات برش چوب است که امکان ایجاد انواع برش‌های طولی، عرضی، اریب و راسته را فراهم می‌کند. اره فلکه با استفاده از یک تیغه‌ی نواری برش‌ها را انجام می‌دهد. این تیغه با حرکت رفت و برگشتی خود در محور عمودی ایجاد انواع برش را ممکن می‌سازد. با تنظیم صحیح تیغه و قطعه کار، این دستگاه قادر به انجام برش‌های ظریف و دقیق با حداقل ضایعات است. رعایت نکات ایمنی و کنترل مناسب قطعه کار در حین ایجاد انواع برش با اره فلکه، ضرورت دارد. این دستگاه با قابلیت‌های متنوع یک انتخاب ایده‌آل برای کارگاه‌های مبلمان، نجاری است. قیمت اره فلکه با توجه به توان موتور دستگاه و دیگر ویژگی‌هایش می‌تواند متغیر باشد.
سوالات متداول
آیا امکان برش چوب‌های ضخیم با اره فلکه وجود دارد؟
بله، اره‌های فلکه با عمق برش بالا امکان برش چوب های ضخیم را فراهم می‌کنند، به شرطی که عرض قطعه کار از عمق برش دستگاه بیشتر نباشد.
چگونه می‌توان از انحراف تیغه در حین برش جلوگیری کرد؟
برای کاهش انحراف تیغه، باید سرعت حرکت قطعه کار را کم کرد، از تیغه تیز استفاده نمود و کشش و محل قرارگیری تیغه را کنترل کرد. همچنین تغییر جزئی زاویه گونیا می‌تواند انحراف را جبران کند.
آیا برای برش قطعات استوانه‌ای به ابزار خاصی نیاز است؟
بله، برای برش طولی و عرضی قطعات استوانه‌ای شکل باید از یک پایه V شکل استفاده کرد تا قطعه کار در حین برش ثابت بماند.
