نکات ایمنی در کارگاه ها
برای بیشتر درودگران کارگاه محلی آرام و دلگرمکننده است که در آن کارِ دستی ایدههای ذهنی را به واقعیت تبدیل میکند. از سوی دیگر، کارگاه محلی است که احتمال وقوع حادثه و آسیبهای جسمانی وجود دارد؛ که این امر نتیجه ذات و طبیعت این فعالیت و به دلیل کار با ابزارآلات و دستگاههای مختلف و بعضا خطرناک است. البته این آسیبهای احتمالی با رعایت کردن اصولی نه چندان دشوار قابل پیشگیری و کنترل هستند.
در درجه نخست، یک درورگر آگاه از نحوه کار با ابزار و دستگاههای مختلف، همواره امنیت را نیز به همراه خود خواهد داشت. دستورالعملهای مربوط به دستگاههای خود را همواره به دقت مطالعه کنید. پیش از شروع کار، از نحوه کار با ابزارهای جانبی مربوط به دستگاهها که ایمنی را در حین کار با آنها افزایش میدهند، اطمینان حاصل نمایید.
اکثر حوادث نتیجه بیتوجهی، بیدقتی و عدم تمرکز در حین کار هستند؛ برای مثال عدم استفاده از محافظ روی تیغه در هنگام کار با اره میزی (میز برش)، رنده کردن یک قطعه چوب بدون استفاده از دستکش و جلوبرندههای کمکی، و یا استفاده از اور فرز نجاری بدون آن که عینکهای ایمنی به چشم باشد همه و همه میتواند آسیبهای کاملا جدی و غیر قابل جبران را وارد نمایند. همان گونه که در تصویر زیر مشاهده میکنید این فرد در حین کار با اور فرز نجاری تمامی اصول ایمنی را رعایت کرده است؛ یعنی استفاده از عینکهای محافظ، گوشی برای کاهش دادن صدای ابزار در حین کار (که عدم استفاده از آن حتما در دراز مدت بر شنوایی شما تاثیرات مخرب خواهد داشت) و همچنین استفاده از ماسک به منظور عدم استشمام گرد چوب پراکنده شده در هوا در حین کار.
اگرچه در اکثر موارد دستگاههای بزرگ و سنگین توجه نجارها را به منظور رعایت نکات ایمنی در حین کار به خود جلب میکنند، اما موارد دیگری نیز وجود دارند که با وجود کم اهمیت انگاشته شدن از سوی برخی افراد، عواملی مخرب و تاثیرگذار هستند؛ مانند بسیاری از محصولات مربوط به اتمام کار و پوششهای صنعتی مختلف که بعضا متشکل از مواد سمی هستند. گرچه در حین کار با این مواد ممکن است آسیبی در ظاهر به وجود نیاید اما در اثر مرور زمان و استفاده مکرر از آنها بیماریهای تنفسی و سایر مشکلات پوستی برای فرد به وجود خواهد آمد. حتی برخی از گونههای مختلف چوب نیز ممکن است در افراد آلرژی و حساسیتهای مختلف ایجاد کند.
عینکهای ایمنی، دستکشهای محافظ، و پیشبندهای مخصوص از جمله وسایل ایمنی هستند که حتما لازم است در حین کار –به خصوص هنگام اتمام کار و استفاده از پوششهای مختلف، رنگهایی که روی کار اسپری میشوند و همچنین موادی که مانند تینر برای پوست مضر و سوزاننده هستند- میبایست مورد استفاده قرار بگیرند.
جرقه، حرارت و آتش نیز خطری جدی در کارگاه به حساب میآید. حسگرهای دود از جمله عوامل بسیار مهم در پیشگیری از حوادث احتمالی بوده و زمان مناسبی را برای کنترل آتشسوزی در اختیار قرار میدهند. لازم است در کارگاه حتما لازم است از کپسولهای آتشنشانی برخوردار باشید. در واقع میتوان گفت کپسول آتشنشانی باید جزئی اجتنابناپذیر از کارگاه شما قلمداد گردد. همچنین لازم است نحوه کار با آن را بیاموزید تا در مواقع خطر بدون تلف کردن زمان از آن به طور صحیح استفاده نمایید.
یکی از علتهای اصلی آتشسوزی در کارگاه سیمکشیهای نامناسب و غیراصولی برق است. چه کارگاه را از ابتدا بنا میکنید و چه قصد دارید کارگاهی قدیمی را با تعمیراتی مجددا مورد استفاده قرار دهید، سیمکشی صحیح یک اولویت خواهد بود.
همانند تابلو یا قفسه مخصوص به ابزارآلات، کارگاه شما باید دارای تابلو و یا بورد مخصوص به لوازم ایمنی نیز باشد. اگرچه میتوانید بعضی از ابزارها و لوازم ایمنی مانند جلوبرندههای کمکی را در کارگاه بسازید و از آنها استفاده کنید، اما باید بدانید که تنها استفاده و بهرهمندی از تمامی ابزار و لوازم ایمنی، محیط هیچ کارگاهی را کاملا امن و بدون حادثه نمیسازد. ایمنی در درجه نخست نوعی رویکرد به کار است؛ یعنی نوعی اعتماد به نفس در کار با ابزار و ماشینآلات ضمن حفظ نهایت توجه و دقت در هنگام استفاده از ماشینها و به طور کلی در حین کار.
حتی با وجود بیشترین تلاشها در راستای پیشگیری، اما باز هم امکان به قوع پیوستن اتفاقات وجود خواهد داشت. ممکن است تیغههای دستگاهها بشکند، قطعات کار شکسته شود و یا تراشههای بریده شده به اطراف پراکنده شود؛ در تمامی این موارد ممکن است به اپراتور دستگاه آسیب وارد شود. آماده شدن برای مواجهه با چنین اتفاقاتی و همچنین عکسالعمل سریع در هنگام حادثه، آسیبهای بعدی را به حداقل خواهد رساند. بهتر است حتی دورهای کوتاه در زمینه امدادهای اولیه بگذرانید و حتما در کارگاهه یک جعبه کمکهای اولیه مجهز در اختیار داشته باشید تا در مواقع لزوم به سرعت بتوانید از آن استفاده نمایید.
ابزارها و دستگاههای زیادی وجود دارند که میتوانند ریسک آسیبهای احتمالی ناشی از کار با ماشینهای موجود در کارگاه را به حداقل برسانند. در تصویر بالا یک اره میزی (میز برش) را مشاهده میکنید که دارای یک پوشش پلاستیکی بوده و روی تیغه دستگاه را پوشانده است. همچنین یک جلوبرنده مکانیکی که دارای چند غلتک یا چرخ بوده و مانع ضربه زدن قطعه کار به سمت عقب شده و در عین حال قطعه کار را در حین حرکت دادن آن به سمت تیغه در جای خود حفظ کرده و از منحرف شدن آن از مسیر اصلی و در نتیجه کج شدن برش جلوگیری مینماید. در کنار آنها یک جلو برنده چوبی دستساز هم به اپراتور دستگاه کمک میکند تا هنگام حرکت دادن قطعه کار به سمت تیغهها، انگشتان او فاصله مناسبی را از تیغه دستگاه حفظ کرده و در نتیجه فرآیند کار با کمترین ریسک ممکن انجام میگیرد. با وجود آن که تجهیز کارگاه با لوازم ایمنی مانند اینها ممکن است به نظر بعضی افراد پرهزینه و یا بیفایده بیاید اما باید دانست که با یک بار هزینه کردن در این راستا میتوان تا اندازه بسیار زیادی هزینههای احتمالی بابت صدمات جسمانی را از بین برد و با امنیت خاطر بیشتری به کار ادامه داد.