استفاده از ارّه‌های دستی به حدود ۴۰۰۰ سال پیش بازمی‌گردد؛ در زمان مصر باستان تیغه‌‌ی ارّ‌ه‌ها از جنس مس ساخته می‌شد. بعدها در دوران یونان و روم باستان دستگیره‌هایی برای ارّه‌ها ابداع شد که تیغه را در جای خود محکم نگه دارد. آن‌ها همچنین به اهمیت نحوه‌ی قرارگیری دندانه‌های تیغه پی بردند و با خم کردن آن‌ها به چپ و راست به صورت یک در میان فرآیند برش را ساده‌تر نمودند. هر چند با این کار، خط برش و شکافی که تیغه‌ی ارّه روی قطعه چوب در حین برش ایجاد می‌نماید اندکی بیش از ضخامت تیغه است. امروزه نیز همچنان تیغه‌ی ارّه‌ها به همین شکل طراحی و ساخته می‌گردند؛ به این دلیل که بیرون‌زدگی دندانه‌ها از گیر کردن تیغه در شکاف برش به هنگام ارّه کردن جلوگیری به عمل می‌آورد.

از قرن ۱۷، تولیدکنندگان بریتانیایی به تیغه‌های استیل ارّه‌ها دستگیره‌های چوبی با یک سوراخ بیضی افزودند تا ارّه ظاهر مدرن‌تری پیدا کند. امروزه برای هر منظوری ارّه‌ای مخصوص وجود دارد.
اگرچه تمامی ارّه‌ها تقریباً به یک شکل قطعات چوب را می‌برند اما تفاوت‌های بسیاری با یکدیگر دارند. ویژگی‌هایی که در ارّه‌های مختلف متفاوت است عبارتند از: تعداد دندانه‌های تیغه، شکل دندانه‌ها و همچنین فاصله‌ی بین دندانه‌ها. این ویژگی‌ها تعیین‌کننده‌ی کاربرد یک ارّه هستند. برای مثال، ارّه‌های ریزدندانه که لبه‌ی بالای تیغه‌ی آن‌ها برای جلوگیری از خم شدن تیغه مهار شده است، برای برش‌های ظریف مناسب‌ تر هستند. اما این ارّه قطعاً برای برش‌ های طولی و عرضی قطعات بزرگ‌ تر ویژگی‌های لازم را دارا نخواهد بود. برای چنین برش‌ها یی می‌بایست از ارّه‌ای با فواصل بیشتر بین دندانه‌های آن استفاده نمود. همچنین ابعاد دندانه‌ها بزرگ‌تر و شیب لبه‌ی تیز آن‌ها بیش‌تر است. برای برش‌ های منحنی نیز از اره مویی استفاده می‌شود. به کمک این ارّه می‌توان برش‌های بسیار ظریف را انجام داد.

در حالی که امروزه بیشتر درودگران به جهت سرعت بیش‌تر از ارّه‌های برقی یا اره فلکه استفاده می‌کنند، اما استفاده از ارّه‌های دستی نیز خالی از لطف نخواهد بود. استفاده از آن‌ها مقرون به صرفه تر، ایمن‌تر و با صدای کمتری خواهد بود. از آن گذشته، قابلیت حمل و همچنین نگهداری راحت‌تر نسبت به مدل‌های برقی ویژگی غیر قابل انکار ارّه‌های دستی است. یک ارّه دستی باکیفیت به اندازه‌ی یک عمر کارایی خواهد داشت. حتی ارّه‌ای که سال‌ها بلا استفاده و تیغه‌ی آن زنگ زده باشد، با زنگ‌زدایی و تیز کردن تیغه کاملاً قابل استفاده خواهد بود.

انواع اره‌های دستی

ارّه پنل: رایج‌ترین نوع ارّه دستی است و در سه نوع مختلف وجود دارد. نوع اول، معمولاً دندانه‌های درشت (در هر ۲.۵ سانتی‌متر ۵ دندانه) و بیش از ۶۰ سانتی‌متر طول دارند. برای برش الوار و قطعات چوبی در کوتاه‌ترین زمان ممکن و همچنین برای برش‌های طولی مورد استفاده قرار می‌گیرند. نوع دوم، که دندانه‌های بیشتر و کوچکتری دارد (۸ تا ۱۲ دندانه در هر ۲.۵ سانتی‌متر) و جهت برش‌های عرضی به کار می‌رود. نوع سوم، که طول آن کوتاه‌تر (کمتر از ۴۰ سانتی‌متر) بوده و ابعاد دندانه‌های آن بین نوع اول و نوع دوم است. علت کوتا‌ه‌تر بودن این ارّه قابلیت حمل آسان و قرار دادن آن در جعبه ابزار می‌باشد.
ارّه پشت‌دار: در این نوع ارّه دستی پشت آن، یا همان قسمت بالای تیغه، به منظور جلوگیری از خم شدنِ تیغه توسط یک قطعه فلز مهار شده است. به همین دلیل برای برش‌های بسیار دقیق مانند برش‌های اتصالات کام و زبانه بسیار مناسب است. تیغه‌ی این ارّه در هر ۲.۵ سانتی‌متر دارای ۱۳ تا ۱۵ دندانه‌ی بسیار ریز است. بلندای آن نیز از حدود ۲۰ تا ۴۰ سانتی‌متر متغیر است.

ارّه نوک‌تیز (نوکی): نوک باریک و کوچک این ارّه برای برش‌های منحنی و به خصوص برش قسمتی از مرکز چوب بسیار ایده‌آل خواهد بود. طول آن معمولاً از ۲۵ سانتی‌متر تجاوز نمی‌کند؛ به این دلیل که در هنگام برش، نوک ارّه دچار خمش شده و از دقت کار برش کاسته می‌شود. برای برش‌های مرکزی و خالی‌ کردن مرکز چوب لازم است ابتدا سوراخی در چوب ایجاد کرده و سپس نوک ارّه را از قسمت سوراخ‌شده وارد چوب نموده و برش را آغاز می‌کنیم.

ارّه کمانی: این نوع ارّه بیش‌تر در گذشته مورد استفاده قرار می‌گرفته است. طول آن از ۵۰ تا ۷۰ سانتی‌متر متغیر بوده و فشار‌ و کشش وارد شده بر تیغه‌ی ارّه توسط طناب یا سیم تعبیه شده در قسمت بالای ارّه مهار می‌گردد. ارّه‌ی کمانی یا کمان‌دار دارای نوع متفاوت است: با تیغه‌ی بلند برای برش‌های طولی و با تیغه‌ی باریک و دندانه‌های ریزتر برای برش‌‎های منحنی.

امروزه ارّه‌های کمانی با ظاهری متفاوت ساخته و در بازار عرضه می‌گردند. بدنه‌ی آن‌ها نیز از جنس فلز بوده و نسبت به مدل‌های پیشین از وزن کمتر برخوردارند.

ارّه مویی: به لحاظ ظاهری به ارّه‌ی کمان‌دار بسیار شبیه است. با این تفاوت که در این نوع ارّه، کمان از جنس فلز بوده و قسمت بالایی ارّه کمان‌دار نیز حذف شده است. همان‌گونه که از تیغه‌ی باریک و دندانه‌ریزِ آن برمی‌آید، استفاده از این ارّه برای برش‌های منحنی و به خصوص نئوپان و تخته‌ی فیبر توصیه می‌شود.

ارّه‌های ژاپنی: با وجود کاربرد زیاد، این نوع ارّه در کشور ما وجود نداشته و مورد استفاده قرار نمی‌گیرد. دندانه‌های بسیار ریز و قابلیت خم‌شدن از ویژگی‌های بارز این نوع ارّه است. برای برش اضافات و بیرون‌زدگی‌های در اتصالات ابزاری بسیار کارآمد است. نوعی از ارّه‌های ژاپنی دارای تیغه‌ای دو لبه است؛ یک لبه‌ی آن دارای دندانه‌های ریز بوده و لبه‌ی دیگر دندانه‌هایی درشت‌تر دارد.

تیغه‌ اره‌های دستی

تمامی تیغه‌ها اساساً شبیه به هم هستند؛ ردیفی منظم از دندانه‌های تیز که الیاف چوب را بریده و اضافات دو سر چوب را از بین می‌برند. اما به دلیل وجود نیازها و کاربردهای مختلف، در جزئیات تفاوت‌های ظریفی میان انواع مختلف تیغه‌ها وجود دارد. عموماً ارّه‌ها دارای تیغه‌های یک‌طرفه یا دو‌طرفه هستند. تیغه‌های یک‌طرفه قابلیت ایجاد برش‌های طویل را دارا هستند. در حالی که در تیغه‌های دوطرفه بین دندانه‌ها فاصله‌ی به مراتب کمتر وجود دارد و به همین دلیل برای برش‌های دقیق‌تر و البته با طول کمتر مناسب‌اند.

دندانه‌های تیغه‌ی ارّه بر اساس کاربرد ارّه شکل گرفته و در کنار هم قرار می‌گیرند. برش با تیغه‌های یک‌طرفه در جهت برگشت صورت می‌گیرد. این تیغه‌ها در دو نوع مختلف وجود دارند: نوع اول که دارای لبه‌ای با یک طرف تقریباً صاف هستند. پایه‌ی دندانه‌ها دارای زاویه‌ی ۹۰ درجه بوده وحالت عمودی دارند و به همین دلیل این امکان را می‌دهند تا برش با بیشترین قدرت و شدت ممکن انجام گیرد. اما در نوع دوم، پایه‌ی دندانه‌ها حالت عمودی نداشته (زاویه‌ای در حدود ۶۰ درجه) و شیب کمی دارند. ضمن اینکه دو طرف لبه‌ی تیغه تراش خورده است. به همین دلیل برای برش‌های عرضی و ظریف مناسب‌ترند.

اما با استفاده از تیغه‎‌های دوطرفه، برش در هر دو جهت رفت و برگشت صورت می‌گیرد. همانند تیغه‌های یک‌طرفه‌ی نوع اول، دو طرف لبه‌ی تیغه تراش خورده است. اما شیب دندانه‌های بیشتر (حدود ۴۵ درجه) بوده و به همین جهت امکان برش در هر دو جهت رفت و برگشت را فراهم می‌کنند. اگرچه سرعت برش‌های طولی با استفاده از تیغه‌های دو طرفه نسبت به تیغه‌های یک‌طرفه نوع اول کم‌تر و همچنین نسبت به تیغه‌های یک‌طرفه‌ی نوع دوم برش‌های عرضی پهن‌تر و با دقت پایین‌تری ایجاد می‌کنند اما در نهایت کار هر دو نوع تیغه‌های یک‌طرفه را انجام می‌دهند.

اما تیغه‌ی ارّه‌های ژاپنی به کلّی متفاوت هستند. دندانه‌های تیغه‌ها بلندتر و باریک‌تر بوده و بر خلاف ارّهای غربی، در هنگام برش شکاف‌هایی بسیار باریک روی سطوح چوبی ایجاد می‌کنند.

بعد از آشنایی با انواع اره‌های دستی، برای اینکه بدانید چه اره‌ای را در چه برشی می‌توان استفاده کرد و نکاتی که برای برش به کمک اره‌های دستی وجود دارد کدامند، این مقاله را بخوانید: برش‌های مختلف با استفاده از انواع اره دستی در نجاری