دریل ستونی و گستره کاربردهای

نحوه اجرای اتصالات دوبل (Dowel) و کام و زبانه (Tenon) با استفاده از دریل ستونی

 دوبل قطعه چوبی به طول ۵ تا ۱۰ سانتی‌متر بوده و استفاده از آن در محل اتصال، به منظور استحکام هر چه بیشتر دو قطعه چوبی است که با چسب به هم متصل شده‌اند. با سوراخ کردن هر دو قطعه چوب در جای مناسب و استفاده از یک قطعه دوبل در محل مورد نظر می‌توان قدرت اتصال را به اندازه قابل توجهی افزایش داد. نوع دیگری از این دست اتصالات، اتصالات کام و زبانه است که در آن قسمتی از یکی از دو قطعه، شبیه به یک دوبل بوده و درست مانند آن عمل می‌کند. قطعات دوبل دارای شیارهای مارپیچ روی بدنه هستند و همین امر مقاومتِ طولی آن‌ها را به طرز قابل ملاحظه‌ای افزایش می‌دهد. در هر جایی که الوار چوب به فروش می‌رسد می‌توان قطعات دوبل را نیز یافت. این قطعات با قطرهای مختلف و به طور معمول در قالب شاخه‌هایی به طول ۱ تا ۱.۵ متری عرضه می‌گردند.

البته می‌توان با دریل‌های ستونی و استفاده از کاترهای مخصوص دوبل، قطعات دوبل را در در کارگاه نیز ساخت. به همین منظور ابتدا یک قطعه چوب را از سمت سر یا انتهای آن روی میز دستگاه قرار داده و با استفاده از یک کاتر دوبل، قطعات دوبل به اندازه‌های دلخواه از قطعه چوب خالی نمایید. سپس با استفاده از اره نواری یا اره میزی برش داده و از قطعه چوب جدا کنید.

اما قدمت اتصالات کام و زبانه بسیار بیشتر از اتصالات دوبل است. چنین گفته شده که درودگران از زمان مصر باستان برای اتصالات قطعات چوبی از روش کام و زبانه بهره می‌برده‌اند. امروزه هم از این نوع اتصال برای مصارف مختلفی مانند اتصال قید به پایه در صندلی و میز استفاده می‌شود. مانند بیشتر انواع مختلف اتصالات چوب ، این اتصال را نیز می‌توان به روش دستی اجرا نمود. اما به منظور دقت هر چه بیشتر و به حداقل رساندن ضایعات هنگام اجرای اتصال کام و زبانه، از دریل ستونی و همچنین مته مخصوص به کام کنی استفاده می‌شود. در واقع مته مخصوص به این اتصال در داخل یک مغارِ چهارگوش قرار گرفته و می‌چرخد. مته، یک سوراخ دایره شکل را در چوب ایجاد کرده و مغار چهارگوشی که مته را احاطه کرده گوشه‌های اطراف سوراخ را از قطعه کار خالی می‌کند. با استفاده از یک اره میزی نیز می‌توان برش‌کاری مربوط به زبانه را نیز انجام داد.

مغارهای چهارگوش که مته را احاطه کرده‌اند در ابعاد مختلفی موجود بوده و برای کندن کام با عرض‌های مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند. عمق کام نیز با توجه به مقدار دلخواه با اهرم‌های پیشروی تنظیم می‌گردد. نکته حائز اهمیت در کام کنی حفظ حالت قائمه قطعه کار نسبت به مته است. برای کندن کام در یک قطعه استوانه‌ای شکل نیز همان‌طور که توضیح داده شد بهتر است از یک قالب V شکل استفاده نمایید تا در هنگام کار قطعه چوب استحکام لازم را داشته باشد.

سرعت دستگاه در هنگام کام‌کنی نیز به ابعاد مغار چهارگوشِ دور مته بستگی خواهد داشت. هر چه ابعاد مغار عریض‌تر شود، می‌بایست کام‌کنی را با سرعت پایین‌تری انجام داد؛ به خصوص اگر قطعه کار از نوع چوب سخت باشد. به عنوان مثال برای کام‌کنی با یک مغار ۵ میلی‌متری بهتر است سرعت دستگاه روی ۱۲۰۰دور در دقیقه باشد. اگر با چوب نرم کار می‌کنید می‌توانید سرعت دستگاه را تا ۱۵۰۰ دور در دقیقه نیز افزایش دهید.

استفاده از دریل ستونی به عنوان سمباده‌ زن

دریل‌های ستونی این قابلیت را دارند که به عنوان یک سمباده زن کار‌آمد مورد استفاده قرار بگیرند. میز این دستگاه سطحی مناسب و تکیه‌گاهی مقاوم برای قطعه کار خواهد بود. هنگام بستنِ سمباده روی سه‌نظام دستگاه، با قرار دادن قطعه کار روی میز دستگاه، لبه قطعه کار مماس با سمباده قرار گرفته و بدین ترتیب می‌توان لبه‌هایی کاملا صاف را ایجاد کرد. همچنین با ساختن قالب‌های مخصوصی می‌توان قطعاتی با لبه‌های منحنی ساخت.

سمباده‌ها در ابعاد مختلفی وجود داشته و به کمک میله‌ای که در مرکز آن‌ها قرار گرفته، درست مانند یک مته، داخل سه‌نظام دستگاه قرار می‌گیرند و دستگاه تبدیل به یک سمباده زن قدرتمند می‌گردد.

درست مانند کاربردهای مختلفی که با دریل ستونی در سرعت‌های مختلف انجام می‌شود، فرآیند سمباده زنی نیز با سرعت‌های مختلف قابل اجرا خواهد بود. انتخاب سرعت مورد نظر بر مبنای نوع کار می‌باشد؛ سرعت‌های بالاتر دستگاه موجب می‌شود تا سطح قطعه کار نرم‌تر و یکنواخت‌تر شود اما کار با سرعت بالای دستگاه به معنای ان خواهد بود که ورق سمباده‌ای که مورد استفاده قرار گرفته است سریع‌تر یکنواخت شده و خاصیت خود را از دست می‌دهد. معمولا برای سمباده زنی سرعتی بین ۱۲۰۰ تا ۱۵۰۰ دور در دقیقه انتخاب می‌گردد. فرآیند سمباده زنی گرد و خاک بسیار زیادی را تولید می‌کند، به همین دلیل لازم است در هنگام کار حتما از ماسک استفاده نمایید.