اور فرز نجاری ابزاری قدرتمند و قابل حمل است که تقریباً در هر پروژه کاری استفاده میشود. در حقیقت، اور فرز نجاری ابزاری است برای استفاده در پروژههای متنوع نجاری. پروژههای نجاری میتوانند از پروژههای دکوری تا کاربردی متفاوت باشند. در ادامه به مطالب زیر اشاره خواهیم کرد:
- نحوه استفاده از اور فرز نجاری
- قبل از شروع فرزکاری
- طبقه بندی چوب و قطعههای کار
- نکات ایمنی
- استفاده از میز اور فرز
- تیغ اور فرز
- نصب تیغ اور فرز
- هنگام کار با اور فرز حوصله به خرج دهید
- با برداشت کم عمق شروع کنید
- از تقسیم کردن چوب اجتناب کنید
- پهنای اور فرز را کاهش دهید
- هنگام بریدن چوب طبق راهنما در مسیر درست حرکت کنید
- از نقطه صحیح شروع کنید
نحوه استفاده از اور فرز نجاری
چه کاری میتوانید با اور فرز نجاری انجام دهید؟ همین حالا به اطراف و خانه خود نظری بیندازید. برای مثال قاب عکس، کابینت آشپزخانه، میز، لبهها و … . از اور فرز تنها برای فرزکاری چوب استفاده نمیشود بلکه میتوانید از آن به منظور ایجاد چوبهای تزئینی و سوراخ کاری در چوب استفاده کنید. اور فرز نجاری ابزاری عالی برای برش و تزئین نه تنها چوب، بلکه پلاستیک، فلز و لمینت است.
اساسیترین و مهمترین استفاده از اور فرز نجاری، ایجاد حفره درون چوب یا “مسیر”، برای ایجاد سوراخ در یک قطعه چوب، فلز یا پلاستیک در عین حال تولید لبههای صاف، برداشتن یک بخش، خطوط منحنی و ایجاد سوراخ با اندازه دقیق است.
اور فرزها در ابتدا دستی بودند اما با گذشت زمان انواع پیشرفتهتر آن به بازار راه یافت.
شکل اصلی و اولیه اور فرزهای چوب بهصورت دستی بود با پایهای پهن و تیغهای باریک که سر آن بیرون از پایه قرار میگرفت.
اور فرزهای امروزی شکلهای پیشرفته و مدرنتری دارند. متداولترین نوع آنها الکتروموتوری داشته که کلگی را حرکت میدهد. به این دستگاه رنده و فرز هم میگویند.
اور فرز از صفحهای تخت و یک شفت دوار و تیغ اورفرز که از آن خارج شده تشکیل میشود. وظیفه موتور الکتریکی چرخاندن شفت با سرعت بالا است. تولیدکنندگان مختلف، اور فرزها را برای کارهای مختلف چوب تولید میکنند. برای مثال بعضیها پایه نفوذی، بعضیها به شکل D و بعضیها دو دسته هستند.
اور فرزهای نجاری ابزار مهم هر نجاری است. در این مقاله شما در مورد اصول استفاده از اور فرز نجاری، موارد ایمنی در کار با اور فرز، نحوه کار با اور فرز برای ایجاد یک قطعه زیبای چوبی آشنا می شوید.
قبل از شروع
گام اول شروع به شل کردن کولت (collet) و قرار دادن تیغ اور فرز است. برای این کار با چرخاندن مهره کولت در خلاف جهت عقربههای ساعت آن را باز کنید و تیغ مورد نظر را درجای خود قرار داده، سپس تیغ اورفرز را با سفت کردن مهره کولت در جهت عقربههای ساعت محکم کنید؛ اما به یاد داشته باشید که حلقه را خیلی محکم نکنید. پس از آن میتوانید سوئیچ اور فرز را روشن کنید.
ابتدا اور فرز را روی یک قطعه چوب اضافی امتحان کنید تا اطمینان حاصل کنید که همه چیز درست کار می کند. پس از امتحان کردن آن، هر گونه تنظیم مورد نیاز را انجام دهید. فرزکاری چوب را با حرکت اور فرز از راست به چپ شروع کنید.
طبقه بندی چوب و قطعههای کار
هیچ نجاری دوست ندارد دور کارگاه را دنبال مواد اولیه و چوب بگردد. به همین منظور باید قفسه یا نیمکتی برای قرار دادن و نگهداری چوبها استفاده کنید.
نکات ایمنی
اول، چشمها. دوم، گوشهایتان! اگر از خودتان محافظت نکنید، صدای اور فرز بهاندازهای بلند است که ممکن است به شنواییتان آسیب برساند.
برای جلوگیری از پرتاب شدن چوب و خاک اره به چشمتان باید حین کار، از عینک ایمنی استفاده کنید. رعایت نکات ایمنی هنگام استفاده از اور فرز، به عنوان ابزار برش با تیغه چرخشی با سرعت بالا، بسیار مهم است.
قبل از شروع کار باید قطعه چوب را آماده کنید و از تمیز بودن سطح کار و محکم بودن قطعه کار اطمینان حاصل کنید. عدم رعایت نکات ایمنی و کار با ابزار خطرناک ممکن است باعث بروز آسیب و صدمه جدی شود.
استفاده از میز اور فرز
میزهای اور فرز نجاری در نوع و سایزهای مختلف برای استفاده از اور فرز متحرک و ثابت مناسب است.
اور فرز روی یک صفحه مخصوص قرار میگیرد و در بالای سوراخ برش ثابت میشود. مزیت این میز این است که باعث برش دقیقتر شده و کاربردهای آن را بیشتر میکند.
تیغ اور فرز
مهمترین بخش اور فرز نجاری، تیغهای آن است. بدون آنها، اور فرز اساساً تنها یک موتور دوار است؛ اما (اگر آنها در بسته اور فرز قرار نگرفته باشند) چه نوع تیغی باید برای اور فرز خود خریداری کنید؟
هنگام خرید تیغهای اور فرز، باید به راهنمای تیغه توجه کنید.
راهنمای تیغ در واقع شکل برشی که درنهایت روی کار ایجاد میشود را نشان میدهد.
- تیغهای شیار زن برای ایجاد برش مستقیم مناسب است. این تیغها شیار یا گودی ایجاد کرده یا با ایجاد حفره مورب به داخل چوب نفوذ میکنند. تیغهای شیار زن اور فرز در ابعاد و اندازههای مختلف وجود دارند.
- تیغهای فاق پلهای برای یک هدف خاصی طراحی شدهاند و آن ایجاد شانه در لبه چوب است. این تیغ برای ایجاد برش برای اتصالهای چوبی استفاده میشود. مجموعه آنها را میتوان با بلبرینگهای مختلف خریداری کرد که با کمک آنها میتوانید برشهای فاق پلهای در شکل و اندازههای مختلف ببرید.
- تیغهای پرداخت برای پرداخت و برش لبه اضافی مواد به کار میرود. آنها معمولاً توسط یک بلبرینگ با قطری برابر تیغ هدایت میشوند. بلبرینگها ممکن است بالا یا پایین کار گیر قرار داشته باشد.
- تیغهای V شکل، برای ایجاد سطحی اریب یا زاویهای مشخص استفاده میشوند. این تیغها میتوانند برای همتراز کردن لبهها و اتصالات هم استفاده شوند.
- تیغهای شکل دهنده لبه کار، اغلب برای برش لبه و تزئین لبه کار استفاده میشوند. بسیاری از این تیغها بلبرینگ داشته و اغلب برای تزئین نهایی کار مورد استفاده قرار میگیرند.
- تیغهای مخصوص، برای پروژههایی خاص استفاده میشود. اغلب تیغهای مخصوص، تیغهایی هستند که چند لبه را ایجاد میکنند. تیغهای برای ساخت قالبهای قطعهای در ساختارهای قاب و پانل مانند درهای کابینت استفاده میشوند. تیغهای stile-and-rail (فاق و زبانه) اغلب در پنل برها استفاده میشوند. این تیغ ها بزرگ هستند و تنها میتوانند روی اور فرز روی میزها استفاده شوند. دیگر تیغهای تخصصی شامل تیغهای نر و ماده، تیغهای کشویی، تیغهای انگشتی و تیغهای قفل و کلید است.
نصب تیغ اور فرز
برای ایمنی و استفاده مناسب از اور فرز، تیغها باید در حلقه اور فرز بهدرستی نصب شوند. اگر نصب تیغها بهدرستی انجام نشود، میتواند موجب اختلال و شکستن تیغها شود و نتیجه نهایی کار را خراب کند.
تیغها را بررسی کنید تا از تمیز و سالم بودن آنها مطمئن شوید. تیغها باید تیز باشند، اگر تیغهای فرسوده، لب پر یا نقص دیگری داشته باشد، باید قبل از استفاده با تیغی تیز جایگزین شود. تیغ را تا زمانی که میله به انتهای محور برسد، بچرخانید، سپس آن را حدود ¼ یا 8/1 اینچ خارج کرده و حلقه را محکم کنید. هنگامی که تیغ سفت میشود، نباید کمتر از ¾ اینچ از طول میله در حفره باشد. اگر شنک تیغ خیلی کوتاه است و ¾ اینچ از میله در داخل حلقه قرار نگرفته، باید تیغی دیگر استفاده کنید.
هنگام کار با اور فرز حوصله به خرج دهید
تیغ اور فرز در جهت عقربههای ساعت میچرخد. به همین دلیل باید فرز را محکم نگه دارید و روی قطعه را از سمت چپ به راست حرکت کنید. بهطوری که برش چوب با تیغ هم جهت باشد. اگر برش در امتداد بافت چوب باشد، باید فرزکاری را آرام و صاف انجام دهید. هنگام فرزکاری در جهت بافت چوب باید به قطعه انتهایی کار توجه کنید و آن را لب پر نکنید یا نشکنید. به غیر از موارد ضروری، هرگز از اور فرز نجاری را از راست به چپ و در جهت عقربههای ساعت، کار نکنید. این باعث از دست دادن کنترل اور فرز شده و ممکن است باعث بروز صدمه یا آسیب شود.
با برشهای کم عمق شروع کنید
هنگامی فرزکاری درون چوب برشهایی کم عمق بزنید و هر بار مقدار کمی از چوب را خارج کنید. با این کار از شکستن چوب جلوگیری کرده و کنترل عمق و میزان برش راحتتر میشود. با برشهای کم عمق میتوان برشهای ناخواسته که به خاطر گره یا فشار نامناسب اتفاق میافتد، کنترل کرد.
اگر میخواهید جعبهای از درون یک قطعه چوب دربیاورید، کافی است داخل آن را گود کنید. برای گود کردن داخل جعبه، هر بار فقط به اندازه حداکثر 3 میلیمتر (یکهشتم اینچ)، آن را گود کنید و تا رسیدن به عمق دلخواه فرزکاری را ادامه دهید. باید فرزکاری را از قسمت بیرونی حفره شروع کنید، راهنما را به الگو فشار دهید و اور فرز را جلو و عقب ببرید تا برادهها از درون حفره بیرون بیایند.
از قطعه شدن چوب جلوگیری کنید
اولین چیزی که باید در نظر داشته باشید این است که باید از تیغ تیز و با کیفیت بالا را استفاده کنید؛ زیرا تیغهای ارزانتر نمیتواند برشی با کیفیت ارائه دهند. این بدان معنا نیست که تیغهای ارزانتر این کار را انجام نخواهند داد، شما فقط باید بدانید که چگونه آنها را انتخاب کنید. برای به دست آوردن بهترین نتایج، همیشه بهترین نوع تیغ را که با مقدار پول شما مناسب است، خریداری کنید.
هنگام برش چوبهایی که در معرض شکستگی یا تکه تکه شدن قرار دارند، بهتر است برش را در راستای بافت چوب بزنید نه در خلاف جهت بافت آن. این مسئله هنگام برش لبهها مشکل ساز تر است به این منظور بهتر است فرزکاری را با لبه کار شروع کنید و بعد سراغ قسمتهای دیگر بروید.
اگر حین فرزکاری متوجه شکستن چوب شدید، عملیات فرزکاری را چند بار تکرار کنید و هر بار فقط بخش کوچکی را بردارید. هر قدر میزان برش کمتر باشد، شکستگی چوب کمتر خواهد شد.
سرعت حرکت اور فرز روی چوب بسیار مهم است. نه آنقدر سریع کار کنید که نتوانید تیغ را کنترل کنید و نه آنقدر کند که قطعه کار بسوزد.
هر نجار با تجربه ای که احتمال خرابی چوب را میدهد، به جای اینکه قسمت زیادی از قطعه چوب را بردارد مقدار کمی از سطح آن را میبرد. این اتفاق میتواند در هر زمان حین نجاری اتفاق بیافتد، اما اغلب روی بافت گوشه کار که تیغ از انتهای چوب عبور می کند، به وجود میآید و ظاهر کار را خراب و نازیبا می کند؛ اما برای رفع این مشکل راههایی وجود دارد که با پیادهسازی درست آن میتوانید از بروز آن جلوگیری کنید.
به عنوان یک قاعده کلی همیشه از تیغهای تیز و تمیز استفاده کنید. لبههای برش را تا حد ممکن تیز کنید نه تنها ایمنتر است، بلکه به شما کمک می کند تا به عنوان یک نجار نتایج بهتری ایجاد کنید.
با تمیز نگه داشتن تیغ، اور فرز نجاری میتواند برای شما برشهایی ظریفتر ایجاد کند. اگر تیغ کند یا کثیف باشد، به جای ایجاد یک برش دقیق، چوب را پلیسه و پاره می کند.
بهتر است همیشه سرعت تیغ اور فرز را به اندازه مناسب تنظیم کنید. هرچقدر قطر تیغ بزرگتر باشد، سرعت استفاده از آن کاهش مییابد. تنظیم سرعت بهطور صحیح، تیغ اورفرز را درست نگه میدارد و به کاهش گرما و عدم سوزاندن کمک می کند.
راه دیگر برای کمک به پلیسه نشدن چوب در گوشه کار، قرار دادن قطعهای از چوب (در صورت امکان با ضخامت مشابه قطعه کار) در انتهای لبهای که برش داده میشود، است. این روش اغلب در هنگام فرزکاری بر روی میز اور فرز استفاده میشود، اما میتوان آن را هنگام ایجاد برش دستی هم استفاده کرد.
هنگام برش، در مسیر درست حرکت کنید
شما باید روی با مسیر مشخص شده روی چوب حرکت کنید تا اور فرز نجاری بهدرستی کار کند. هنگام فرزکاری لبه خارجی تخته، باید به عقب حرکت کنید و هنگام فرزکاری لبه داخلی یک قاب، در جهت عقربههای ساعت حرکت کنید. حرکت در مسیر درست، باعث ایجاد برش صحیح میشود.
اطمینان حاصل کنید که از نقطه درست شروع کنید
اگر شما قصد دارید تمام چهار لبه تخته را برش دهید، مهم است که برشها را با توالی درست ایجاد کنید. وقتی که تیغ اورفرز از بخش پایان عبور می کند، ممکن است کمی لبه مجاور تراشیده شود. هنگامی که این لبه را برش میدهید، بهطور خودکار هر تراشهای را تمیز میکنید.
با رعایت نکات بالا میتوانید به راحتی اور فرز را راه اندازی و استفاده کنید. اگر در هر مرحله از موارد بالا به کمک یا راهنمایی نیاز داشتید میتوانید آن را با کارشناسان ما در میان بگذارید تا بتوانند شما را راهنمایی کنند.